توضیحات
پاورپوینت وال پست
وال پست و هدف از ساخت آن در ساختمان سازی چیست؟ به طور کلی وال پست وظیفه انتقال نیرو از دیوار به فریم ساختمان را دارد که به واسطه این انتقال نیرو، دیوار دچار تخریب و آسیب دیدگی نخواهد شد. نیرویی که در این جا از آن نام برده می شود، نیروی حاصل از باد یا زلزله می باشد.
وال پست ( wallpost )
وال پست یک المان غیر سازه ای می باشد که اجرا و عدم اجرای آن به نظر مهندس طراحی ساختمان بستگی دارد. اهمیت استفاده از وال پست در عدم آسیب دیدگی قسمت های اصلی سازه مانند تیر، ستون و سقف ها می باشد. استفاده از وال پست می تواند تضمین کننده عملکرد مناسب سازه شود.
انواع وال پست
وال پست به دو دسته وال پست قائم و وال پست افقی تقسیم بندی می شود. نحوه عملکرد وال پست قائم و افقی به گونه ای است که باعث ایجاد درگیری دیوار با اسکلت و در نتیجه استحکام بخشیدن به دیوار می شود.
انواع وال پست از نظر اجرایی به دسته های مختلفی تقسیم بندی می شود. همان گونه که قبلا نیز به این نکته اشاره شد، یکی از روش های اجرای وال پست با استفاده از انکربولت صورت می گیرد. از دیگر روش های اجرای آن می توان به اجرای تسمه دور ستون، اتصال دیوار به ستون به واسطه استفاده از میلگرد، مهار دیوار به واسطه تعبیه میلگرد در داخل ستون ها، استفاده از میلگرد در کف برای مهار دیوار، مهار دیوار از طریق عبور میلگرد در داخل سوراخ قالب ها و اجرای وال پست به عنوان جان پناه، اشاره کرد.
نوع اتصال وال پست باید به گونه ای باشد که اجزاء قائم در سقف و کف ساختمان مهار شوند. به این منظور قبل از بتن ریزی داخل قالب ها، پلیت جایگزین شده و پس از پایان بتن ریزی از پلیت ها برای نصب وال پست ها استفاده می شود. از دیگر روش های جایگزینی پلیت ها می توان به استفاده از انکر بولت ها اشاره کرد.
ویژگی های وال پست
وال پست می تواند به شکل فلزی یا بتن آرمه باشد. نمونه فلزی وال پست معمولا به شکل پروفیل نبشی، ناودانی و قوطی می باشد. وال پست در فواصل و طول های مشخص و در جهت یکپارچه عمل نمودن دیوار به کار می رود. وال پست به صورت یک تیر یا ستون عمل می کند و محل قرار گیری آن در انتهای فریم با دهانه بالا و محلی که با دیوار پوشش می شود، می باشد.
چگونگی اجرای وال پست
اجرای وال پست در قسمت های مختلفی هم چون ساختمان بتنی، اسکلت فلزی و بلوک های سیمانی صورت می گیرد.
نحوه اجرای وال پست در اسکلت بتنی
در جهت اجرای وال پست در اسکلت بتنی ابتدا باید محل قرار گیری و ساخت وال پست، منطبق با نقشه مشخص شود. سپس نسبت به نصب ورق های اتصال در کف و سقف اقدام می شود. باید توجه داشت که فاصله نصب وال پست در هنگام اجرای دیوار را خالی نگه داشت. در ادامه و در هنگام ردیف کردن بلوک ها در هر دو ردیف باید از یک بست استفاده کرده و دو دیوار مجزا را به یکدیگر متصل کرد. پس از اتمام ساخت دیوار، از چهار میلگرد استفاده کرده و آن ها را به ورق های اجرا شده در کف و سقف جوش می دهیم. پس از انجام این کار با استفاده از سیم آرماتوربندی نسبت به اتصال میلگردها به بست ها اقدام کرده و دو طرف دیوار را قالب می بندیم. در این مرحله داخل قالب ها بتن می ریزیم و در پایان پس از باز کردن قالب ها وال پستی منطبق بر ضخامت دیوار خواهیم داشت.
نحوه اجرای وال پست فلزی در بلوک سبک
در اجرای وال پست فلزی در بلوک های سبک در ابتدا باید مطابق با نقشه محل ورق های اتصال به کف و سقف را بررسی کرده و مکان آن را مشخص کرد. پس از انجام این کار نسبت به نصب ورق های اتصال اقدام کرده و وال پست را به ورق های پایینی و بالایی جوش می دهیم. سپس در یک طرف بلوک را به صورت کامل و در سمت دیگر قسمت وال پست را از داخل بلوک ایجاد نمایید.
نحوه اجرای وال پست در اسکلت فلزی
به طور کلی می توان گفت، نحوه اجرای وال پست در اسکلت فلزی به گونه ای است که وال پست در اسکلت فلزی به واسطه جوشکاری، به تیر و ستون متصل می شود.
ضوابط اجرای وال پست
ضوابط اجرای وال پست در بند ۷-۵-۳ در آیین نامه ۲۸۰۰ بیان شده است. ضوابط اجرای وال پست با توجه به این بند شامل موارد زیر می باشد:
- در صورتی که طول دیوار بیش تر از ۶ متر باشد، به اجرای وال پست نیاز می باشد. در برخی از موارد این اندازه ۵ متر نیز عنوان شده است.
- در صورتی که طول دیوار ۴۰ برابر ضخامت دیوار باشد، نیاز به ساخت وال پست می باشد.
- آن چه که در این آیین نامه در مورد وال پست افقی آمده است، اجرای آن برای دیوار بیش از ۳.۵ متر می باشد.
کنترل اجرای صحیح وال پست باید به واسطه همکاری مهندس ناظر عمران و ناظر معماری صورت می گیرد. وظیفه مهندس ناظر عمران کنترل اجرای صحیح وال پست و وظیفه مهندس ناظر کنترل اجرای دیوارهای داخل وال پست می باشد.
اشتباهات رایج در اجرای وال پست ( wallpost )
در برخی موارد اجرای وال پست توسط پیمانکار دستخوش تغییراتی می شود. از جمله دلایل اعمال این تغییرات می توان به کاهش هزینه های احتمالی ساخت و ساز اشاره کرد. از جمله اشتباهات رایجی که در این زمینه صورت می گیرد، استفاده از میلگرد به جای نبشی در اجرای کلاف های افقی می باشد. یکی دیگر از اشتباهات در این زمینه عدم اجرای پشت به پشت نبشی های افقی و قائم می باشد. عدم رعایت این مورد باعث می شود دیوار تنها در یک سمت، در داخل نبشی ها اجرا شود.
وظیفه وال پست چیست؟
وال پست وظیفه انتقال نیرو از دیوار به فریم ساختمان را دارد که به واسطه این انتقال نیرو، دیوار دچار تخریب و آسیب دیدگی نخواهد شد. نیرویی که در این جا از آن نام برده می شود، نیروی حاصل از باد یا زلزله می باشد
انواع وال پست از نظر نحوه اجرا کدام اند؟
استفاده از انکربولت، اجرای تسمه دور ستون، اتصال دیوار به ستون به واسطه استفاده از میلگرد، مهار دیوار به واسطه تعبیه میلگرد در داخل ستون ها، استفاده از میلگرد در کف برای مهار دیوار، مهار دیوار از طریق عبور میلگرد در داخل سوراخ قالب ها و اجرای وال پست به عنوان جان پناه
ضوابط اجرای وال پست مطابق با آیین نامه ی ۲۸۰۰ چیست؟
در صورتی که طول دیوار بیش تر از ۶ متر باشد، به اجرای وال پست نیاز می باشد. در برخی از موارد این اندازه ۵ متر نیز عنوان شده است.
در صورتی که طول دیوار ۴۰ برابر ضخامت دیوار باشد، نیاز به ساخت وال پست می باشد.
آن چه که در این آیین نامه در مورد وال پست افقی آمده است، اجرای آن برای دیوار بیش از ۳.۵ متر می باشد.
استباهات رایج در اجرای وال پست چیست؟
استفاده از میلگرد به جای نبشی در اجرای کلاف های افقی و عدم اجرای پشت به پشت نبشی های افقی و قائم
وال پست در چه سازه هایی اجرا می شود؟
اجرای وال پست در قسمت های مختلفی هم چون ساختمان بتنی، اسکلت فلزی و بلوک های سیمانی صورت می گیرد.
اجرای وال پست در اسکلت بتنی و اسکلت فلزی
وال پست یک کلاف می باشد با طول های مشخص، برای اینکه دیوار یکپارچه عمل کند، وال پست را اجرا می کنیم. در اصل برای اینکه دیوار با اسکلت سازه درگیری خوبی داشته باشد و برای مقاوم سازی سازه های بتنی از وال پست استفاده می کنیم. در فرهنگ لغت به معنی نگهدارنده دیوار می باشد.
اعضای غیر سازه ای ساختمان مثل دیوار اگر به صورت اصولی با اسکلت سازه ای و مقاوم سازی ساختمان درگیر نباشند در هنگام وقوع زلزله فرو می ریزند و علاوه بر خسارت های مالی، خطرناک نیز می باشد و ممکن است تلفات جانی هم به بار آورد.وال پست ها به روش های مختلفی، اما اکثرا به صورت تیر، ستون طراحی و کاشت میلگرد اجرا می شوند البته وال پست قائم و افقی نیز داریم که وال پست قائم در زمانی که دهانه شما بزرگ باشد از روی تیر طبقه پایین به زیر تیر طبقه بالا در دهانه جوش می شود.
اجرای وال پست به صورت درست به دلیل تأثیر زیادی که در کنترل خرابی دیوارها دارد از اهمیت بسیاری برخوردار است. با وجود اهمیت آن در سازه ها، اجرای آن در مقاوم سازی سازه های بتنی شهری در ایران قدمت زیادی ندارد. در کل یا وال پست اجرا نمی شود یا محاسبه آن با نقطه ضعف های اساسی همراه بوده است.
وال پست در دیوار چیست ؟ دیوار یک ساختار ممتد، یکپارچه، محکم و استوار که از جنس آجر، سنگ، بتن، چوب یا فلز و غیره است. ضخامت دیوار در مقایسه با طول و ارتفاع نازک بوده و معمولاً به عنوان مجزا کننده فضاها از یکدیگر به صورت اجزا یا اتاق ها عمل می کند یا به عنوان محافظ یک فضا است. علاوه بر این، ساختار های عمودی، انتقال دهنده بار ساختمان به زمین هستند و نقش مهمی را در مقاوم سازی ساختمان ایفا می کند.
نقش وال پست در دیوار چیست ؟
به عنوان نگهدارنده دیوار است و سبب درگیری دیوار با اسکلت و در نتیجه باعث استحکام دیوار در برابر باد و زلزله می شود و کلافی است که در طول های مشخص برای یکپارچه عمل نمودن دیوار بکار می رود و معمولاً به صورت یک تیر- ستون طراحی می گردد و در انتهای سالن های صنعتی و به طور کل فریم های با دهانه بالا که انتهای آن با دیوار پوشش می گردد، قرار می گیرد. و می تواند فلزی یا بتن آرمه باشد. و نوع فلزی آن معمولاً به صورت پروفیل نبشی، ناودانی و یا قوطی می باشد.
عملکرد وال پست در دیوار چیست ؟
دو سر این اجزای قائم ( که معمولاً قوطی ۶*۶ انتخاب می شوند ) باید به گونه ای مناسب در کف و سقف مهار گردند. برای این کار می توان قبل از بتن ریزی داخل قالب ها پلیت جایگذاری کرد و بعد از اتمام بتن ریزی از این پلیت ها برای جوشکاری از آن ها استفاده کرد و یا می توان با انکر بولت اقدام به جایگذاری پلیت در تیرها و ستون ها نموده و از آن برای اتصالات وال پست استفاده کرد .
لبه قائم تیغه ها نباید آزاد باشد. این لبه ها باید به یک تیغه دیگر یا یک دیوار عمود بر آن، یا یکی از اجزای سازه یا ستونکی که به همین منظور از فولاد، بتن آرمه یا چوب تعبیه می شود، با اتصال کافی داشته باشد. ستونک می تواند از یک ناودانی حداقل نمره ۶ یا معادل آن از فولاد، بتن آرمه یا چوب تشکیل شده باشد. اگر طول تیغه پشت بند کمتر از ۱٫۵ متر باشد، از لبه آن می تواند آزاد باشد.
وال پست در دیوار چیست و اجرای وال پست فلزی در بلوک های سبک بتنی هوادار اتوکلاو شده
ابتدا محل ورقهای اتصال به کف و سقف را مطابق با محل پیش بینی شده در نقشهها مشخص میکنیم. پس از نصب ورقهای اتصال، نوع فلزی را به ورق پایینی و ورق بالایی جوش میدهیم. در یک طرف، بلوک سبک را به صورت کامل و در طرف دیگر جای آن را از داخل بلوک توسط اره ایجاد میکنیم. در صورتی که وال پست در ضخامت بلوک قرار میگرفت و اگر بلوک کوچکتر از ۱۵ سانتیمتر ضخامت داشت، محل عبور وال پست را ایجاد میکنیم. در حالت دوم روی وال پست را با توری پوشش میدهیم.
جزئیات اجرای وال پست جهت مقاوم سازی ساختمان به وسیله گروه مشاور پروژه طراحی می شود. اما به طور کل برای ساخت آن، دو عدد نبشی 4 یا 5 را به استفاده از یک میلگرد به ضخامت دیوار می دوزند و بعد کل اجزا را ضد زنگ می زنند و توری مرغی می کشند. سپس، دیوارهای غیر سازه ای و تیغه ها را درون آن مهار می کنند. وال پست ها باید به طور مناسب به عناصر سازه ای طرفین مهار شوند. وال پست در اسکلت فلزی با جوشکاری به تیر و ستون و وال پست در اسکلت بتنی با کاشت صفحه فلزی و جوشکاری این صفحه مهار می شود.
انواع اجرای وال پست در دیوار چیست :
وال پست از نظر مصالح به دو نوع فلزی و بتنی تقسیم می شود. نوع بتنی در سازه های با مصالح بنایی و نوع فلزی در ساختمان های دارای اسکلت به کار می رود. وال پست در اسکلت فلزی و وال پست در اسکلت بتنی را از پروفیل هایی مانند نبشی، ناودانی، قوطی و تسمه می سازند. وال پست همچنین از لحاظ شکل در دو نوع افقی و عمودی وجود دارد.
وال پست عمودی را در دهانه های بزرگ از روی تیر طبقه پایین به زیر تیر طبقه بالا در داخل میان قاب جوش می دهند. ضوابط وال پست در مبحث هشت مقررات ملی ساختمان ویرایش 1392 بند 8-5-5-7 و در بند 7-5-3 آئین نامه طراحی ساختمان ها در مقابل زلزله ویرایش چهار آورده شده است.
نکته های مهم در اجرای وال پست ( wallpost )
در ساختمان هایی که اسکلت دارند، اجرای وال پست به طور معمول از مصالح فولادی و پروفیل های نبشی، قوطی و ناودانی ساخته می شود. وال پست درست شده از نبشی در انتقال بار جانبی و یکدستی دیوار بهتر از نوع درست شده با قوطی عمل می کند.
اگر پروفیل وال پست دستگاه مشاور دوبل نبشی باشد، دهانه آن در زمان ساخت باید 1 سانتی متر از ضخامت دیوار بیشتر باشد تا تیغه به درستی در آن قرار گیرد. در وال پست قائم، باید در فاصله های یک متر به یک متر با استفاده از میلگرد آجدار نمره 10، شاخک هایی را به نبشی یا قوطی جوش داد تا گیرداری مورد نیاز تیغه و وال پست تأمین شود و دیوار در زمان وارد شدن بارهای جانبی رفتار یکدست تری از خود بروز دهد.
نبشی کشی دیوارها چرا باید انجام شود؟مطابق با آییننامه 2800، لبه آزاد دیوارها باید مهار گردد. به همین دلیل یکی از وظایف مهندس ناظر سازه و معمار، الزام مالک به اجرای نبشی کشی، جهت مهار لبههای آزاد دیوارهای پیرامونی، در بازشوها و در قسمتهایی که دیوار ادامه ندارد و نیز در دیوار جان پناه مهار نمایند.
این مورد بهتر است توسط هر دو ناظر در زمان شروع سفتکاری به مالک دستور کار شود
از دیگر نکته های مهم در اجرای وال پست در دیوار چیست؟
برای گیرداری بیشتر در وال پست افقی با میلگرد آجدار نمره 14 و بیشتر، در فاصله های 1 تا 1.5 متر به سقف اتصال داده می شوند. تمام پروفیل های مورد استفاده برای تولید وال پست باید ضد زنگ بخورند و برای اتصال بهتر میان وال پست با دیوار طرفین و پیشگیری از ترک خوردن ناشی از حرکت های جانبی ساختمان در مرحله انجام نازک کاری، روی آن را با رابیتس یا توری مرغی می پوشانند و با سیم گالوانیزه محکم می کنند.
برای اجرای وال پست قائم باید به سازه متصل شود و اگر روی تیغه قرار گیرد لبه پایینی آن را به شکل نبشی دو طرفه به تیر جوش می دهند. ولی اگر روی کف باشد، ابتدا باید یک عدد پلیت به کف رول بوت کرد و بعد وال پست را روی آن به وسیله دو عدد نبشی جوش داد تا خوب گیردار شود. برای لبه بالایی وال پست قائم در تراز سقف هم از همین روش استفاده می شود.
اهمیت اجرای وال پست به صورت درست
اجرای وال پست به صورت درست به دلیل تأثیر زیادی که در کنترل خرابی دیوارها دارد، از اهمیت بسیاری برخوردار است. با وجود اهمیت آن در سازه ها، اجرای آن در سازه های شهری در ایران قدمت زیادی ندارد. در کل یا وال پست اجرا نمی شود یا محاسبه آن با نقطه ضعف های اساسی همراه بوده است.
تا پیش از وقوع زلزله کرمانشاه متخصصان بر این تصور بودند که در زمان زلزله تنها سالم ماندن عناصر اصلی سازه مثل تیرها، ستون ها و سقف ها می تواند عملکرد مناسب سازه را تضمین کند و میزان خسارت را تا حد زیادی کاهش دهد. ولی واقعیت این است که حتی در مواردی که سازه پایدار بماند و به عناصر اصلی آن آسیبی وارد نشود، با وارد آمدن آسیب به عناصر غیر سازه ای مانند دیوارهای پیرامونی، تیغه ها و نمای ساختمان، این احتمال وجود دارد که عملکرد کلی سازه زیر سؤال برود و صدمات مالی و جانی جبران ناپذیری رخ دهد.
مشخصات اجرای وال پست چیست ؟
وال پست که به آن نگهدارنده دیوار نیز گفته می شود، عضوی غیرسازه ای در ساختمان است که با مهار دیوارها با اسکلت از یک طرف موجب همبستگی دیوار و از طرف دیگر موجب مهار دیوار در برابر بارهای جانبی ناشی از وزن خود می شود. وال پست در اسکلت فلزی و هم چنین وال پست در اسکلت بتنی قابل اجرا است.
وال پست را در کارگاه از نبشی یا قوطی درست می کنند. وال پست یک کلاف است که برای یکدست کردن دیوار در طول های معین استفاده می شود. بیشترین طول مجاز دیوار غیر سازه ای یا تیغه ای میان دو پشت بند 40 برابر ضخامت دیوار یا تیغه و یا 6 متر کمتر است. همچنین، حداکثر بلندای مجاز دیوارهای غیر سازه ای یا تیغه ها از تراز کف مجاور 5.3 متر است. در این شرایط به اجرای وال پست عمودی یا افقی نیاز نخواهد بود. اما در صورت افزودن دهانه ها یا ارتفاع به استفاده از وال پست نیاز است.
مشخصات اجرای وال پست
لبه عمودی تیغه ها نباید آزاد باشند. آن ها باید به یک تیغه دیگر یا دیوار قائم بر آن و یا یکی از اجزای سازه یا ستونکی که برای همین کار از فولاد، بتن آرمه و چوب درست می شود، اتصال کافی برقرار کنند. ستونک ممکن است از یک ناودانی با نمره 6 یا معادل آن از فولاد، بتن آرمه و چوب درست شود. در صورتی که طول تیغه پشت بند از 5.1 متر کمتر باشد، از لبه آن می تواند آزاد باشد.
دو طرف وال پست عمودی باید به شکل مناسب در کف و سقف مهار شوند. برای آن می توان پیش از بتن ریزی درون قالب ها پلیت گذاشت و پس از تمام شدن بتن ریزی از آن ها برای جوشکاری وال پست ها استفاده کرد. همچنین می توان با انکر بولت تیرها و ستون ها را در پلیت جایگذاری کرد و از آن برای اتصالات وال پست بهره برد.
زلزله های اخیر به وقوع پیوسته در کشور موجب شده است که مهندسان به فکر تغییراتی در ساختار ساختمان ها باشند. یکی از شیوه هایی که برای مهار اجزای غیر سازه ای در ساختمان مطرح شده است، استفاده از وال پست یا کلاف های عمودی و افقی است.
وال پست چیست ؟
مهم ترین هدف برای استفاده از وال پست جلوگیری از تغییر شکل خارج از صفحه دیوارهای غیر سازه ای است. وال پست نقشی برای تحمل بارهای جانبی ناشی از زلزله ندارد. وال پست ها شامل وال پست عمودی و افقی می شوند.
در واقع وال پست ها کلافه هایی هستند که در طول های معین برای یکپارچه کردن عملکرد دیوار استفاده می شوند. اجرای وال پست موجب درگیری دیوار با اسکلت و استحکام دیوار می شود. وال پست به طور معمول به شکل یک تیر ستون طراحی می شود، در انتهای سالن های صنعتی و همچنین فریم های با دهانه بالا که انتهای آن با دیوار پوشش می شود، قرار می گیرد.
نقش وال پست چیست ؟
نقش وال پست انتقال نیروهای حاصل از باد و زلزله از دیوار به فریم است که خرابی دیوار جلوگیری می کند. به طور کل، اتصال آن در انتهای متصل به فریم به شکل لوبیایی برای مراحل نصب و روی فونداسیون به شکل مفصل است.
وال پست از اجزای غیرسازه ای است که اجرای صحیح آن تأثیر زیادی در کنترل خرابی دیوارها دارد. با وجود اهمیتی که اجرای وال پست در سازه های شهری دارد، اما در سازه های بسیاری از وال پست استفاده نمی شود و اجرای آن با نقطه ضعف هایی همراه است.
تا پیش از زلزله های اخیر تصور بر این بود که در زمان زلزله فقط سالم ماندن اجزای اصلی سازه مانند تیرها، ستون ها و سقف ها ضامن عملکرد مناسب سازه است و به این شکل میزان خسارت ناشی از زلزله کم خواهد بود. اما حتی در مواقعی که سازه پایدار باشد و به اجزای اصلی آسیبی نرسد، آسیب اجزای غیر سازه ای ممکن است عملکرد سازه را با مشکل مواجه کند و آسیب های مالی و جانی جبران ناپذیری به دنبال داشته باشد.
انواع وال پست چیست ؟
همان طور که در بخش وال پست چیست گفتیم، وال پست ها به دو شکل عمودی و افقی وجود دارند. وال پست عمودی وقتی که دهانه بزرگ باشد، از روی تیر طبقه پایین به زیر تیر طبقه بالا در دهانه جوش داده می شود.
انواع وال پست و مهار دیوار از لحاظ اجرایی شامل اجرای وال پست با انکر بولت و نبشی کشی، اتصال دیوار به ستون ها به وسیله میلگرد، اجرای تسمه دور ستون ها، مهار دیوار با استفاده از تعبیه میلگرد در درون ستون های مجاور، مهار دیوار به وسیله تعبیه میلگرد در درون کف، مهار دیوار به دیوارهای برشی به وسیله عبور میلگرد در سوراخ های قالب ها و اجرای وال پست برای جان پناه بام می شود.
ضوابط اجرای وال پست چیست ؟
حال که دانستید وال پست چیست ، بهتر است درباره ضوابط اجرایی آن اطلاعاتی به دست آورید. در بند 7-5-3 در آئین نامه 2800 ویرایش چهارم، ضوابط اجرای دیوارهای غیر سازه ای آمده است. با توجه به این بند آئین نامه و در صورتی که دست کم یکی از شرایط زیر موجود باشد، به اجرای وال پست عمودی نیاز است:
- طول دیوار از 6 متر بیشتر باشد. در بعضی از دستور العمل ها این اندازه 5 متر عنوان شده است.
- طول دیوار 40 برابر از ضخامت دیوار بیشتر باشد.
- در مورد وال پست افقی نیز آمده است که اگر ارتفاع دیوار بیشتر از 3.5 متر باشد، این نوع وال پست قابل اجرا است. در این مورد هم علاوه بر مورد نخست، بعضی از دستور العمل ها محدودیت 30 برابر ضخامت دیوار را در نظر گرفته اند
دیوارهای غیرسازه ای در ساختمان چیست ؟
دیوارهای غیر سازه ای که در همه ارتفاع طبقه ادامه یافته است، باید به طور کامل در زیر پوشش سقف مهار شود، یعنی رگ آخر تیغه با فشار و ملات کافی در زیر سقف جای گیرد. منظور کردن این نکات موجب می شود که تا حد امکان از تغییر شکل دیوارها در اثر زلزله جلوگیری به عمل آید.
همه دیوارهای پیرامونی باید طبق بند 4-9-1-3 مبحث چهارم مقررات ملی برای مقاومت در مقابل زلزله به وسیله وال پست عمودی ایمن شوند. طبق همین بند درباره نحوه اتصال و الزام به اجرای وال پست عمودی توضیح داده شده است.
رعایت ضوابط مبحث ششم مقررات ملی درباره وال پست الزامی است و بندهای 5-3-4 و 4-5-4 که به ساختمان هشت سقف به بالا مربوط است نیز الزامی است.
در بند 8-3-1-11، مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان درباره اجزای سازه ای و غیر سازه ای آورده شده است. کنترل هشتی گیر دیوارها و اجرای وال پست های عمودی و افقی در انطباق با نقشه ها و مطابق بند 7-5-3 و بند ۴-۹-۱ مبحث چهارم مقررات ملی ساختمان است.
در ساختمان ها وال پست چیست ؟
اجرای وال پست در ساختمان در سازه های بتنی و فولادی قابل استفاده است. جهت گیرداری بیشتر وال پست افقی در فاصله های 1 تا 1.5 متر و با استفاده از آجدار شماره 14 و بالاتر به سازه سقف اتصال می یابند. تمام پروفیل های قابل استفاده برای تولید وال پست عمودی و افقی باید ضد زنگ بخورند و برای اتصال بهتر میان وال پست با دیوارهای دو جهت و جلوگیری از ترک های ناشی از حرکت های جانبی ساختمان در مرحله نازک کاری، در روی آن توری مرغی یا رابیتس به کار رود و با سیم گالوانیزه محکم شود.
اشتباهات اجرایی در ساختمان وال پست چیست ؟
از آن جا که در اجرای وال پست، دیوار در همه جهت های داخل نبشی های افقی و عمودی اجرا می شود، این امکان وجود دارد که تغییر شکل خارج از صفحه دیوار کم شود. در بسیاری از مواقع، جزئیات اجرایی وال پست به وسیله پیمانکار یا کارفرما به علت های گوناگون مثل مسائل مالی عوض می شود که در بیشتر موارد موجب کاهش عملکرد وال پست می شود. این اشتباهات عبارتند از:
- به کار بردن میلگرد در اجرای کلاف های افقی به جای نبشی
- اجرا نکردن پشت به پشت نبشی های افقی و عمودی که موجب می شود دیوار فقط در یک جهت در داخل نبشی ها به اجرا درآید.
بادبند به اتصالاتی اطلاق می شود که می تواند نیروی زلزله که بصورت دو محور X و Y به سازه وارد می شود را خنثی و به زمین برگرداند. بادبندها باعث مقاوم سازی سازه و در پی آن مقاوم سازی ساختمان می شوند. بادبندها ساختمان ها را در برابر باد هم مقاوم می کنند. در بسیاری از ساختمان ها از فریم های دارای بادبند و ستون های CFT بهره گیری شده است. گویا این استفاده ( برای نخستین بار ) در آمریکا اعمال شد.
اما طراحی مناسب بادبندها نقش مهمی را در این زمینه ایفا میکند و استفاده از آن ها در سازه ها در صورت عدم طراحی مناسب و اجرای نکاتی خاص اعتبار سیستم را براحتی مخدوش می کند. اما در صورت طراحی و اجرای صحیح دارای قابلیت بسیار خوب جذب انرژی و نیز شکل پذیری و سختی مناسب در درگیری با زلزله های قوی هستند و در تمامی آیین نامه های معتبر خارجی نیز به عنوان یکی از سیستم های مناسب لرزه ای شناخته شده اند.
اما نکته ی اصلی که باید به آن توجه داشته باشیم این مورد است که در طراحی قابهایی که از سیستم مهاربندی جانبی واگرا استفاده شده باشد باید مقدار نیروی برشی و لنگر خمشی در تیر پیوند به دقت محاسبه شود. عملکرد این تیرها مشابه عملکرد یک تیر ساده با دو نیروی متمرکز که نمایندههای اعضای مهاربند میباشند است. البته واضح است که فقط مؤلفههای قایم اعضای مهاربند در برش وارد به تیر از طرف آنها مؤثر است، و مؤلفههای افقی فقط تولید نیروی محوری میکنند. بادبندها از نظر ایجاد محدودیت از نظر معماری برای ایجاد بازشو و سختی زیادشان برای شکل پذیری دارای معایبی نیز هستند. مقاله جدیدی در مورد دیوار برشی ارائه نموده ایم.
عدم اجرای وال پست توسط مهندس ناظر
از آنجایی که وال پست وظیفه ی ایجاد درگیری دیوار با اسکلت سازه را دارد تا در صورت بروز باد و زلزله از ریزش دیوار جلوگیری کند، اگر طبق نقشه های ساختمانی مهندس ناظر آن را اجرا نکند و بعدا در اثر زلزله و ریزش این دیوار و آسیب رسیدن به فردی، یکی از افرادی که مقصر خواهد بود مهندس ناظر می باشد.
چندین نکته ی مهم در انجام محاسبات و تهیه نقشه سازه
1.طراحان سازه باید جزئیات المان های نگهدارنده دیوارها (Wall Post) را بر اساس استاندارد ۲۸۰۰ در نقشه های خود درج نمایند. این جزئیات باید شامل موارد زیر باشد:
- جزئیات و اتصالات اعضای قائم و افقی لازم برای مهار دیوارهای بدون بازشو
- جزئیات و اتصالات اعضای قاتم و افقی لازم برای مهار دیوارهای دارای بازشو
- جزئیات و اتصالات اعضای قائم و افقی لازم برای مهار لبه تراس ها و جان پناه ها
- جزئیات اجرایی دیوارهای زیرزمین که بار خاک به آن ها وارد می شود
۲. در جزئیات مورد نظر، فواصل عضوهای عمودی برابر حداقل دو مقدار ۵ متر و ۴۰ برابر ضخامت دیوار در نظر گرفته شود.
۳. فواصل عضوهای افقی از یکدیگر و از کف تمام شده برابر حداقل دو مقدار ۳.۵ متر و ۳۰ برابر ضخامت دیوار در نظر گرفته شود.
۴. ردیف آخر دیوار چینی باید با فشار و ملات کافی در زیر سقف جای داده (مهر) شود.
۵. در طبقه بام، ستون های کناری، به اندازه ارتفاع جان پناه بلندتر اجرا شده و از آن ها برای مهار جانبی جان پناه استفاده گردد.
۶. دیوارهایی که تا زیر سقف ادامه ندارند، در لبه فوقانی با کلاف افقی متکی به المان های پایدار مهار شوند.
۷. لبه قائم دیوارها، به صورت آزاد رها نشده و به نیغه دیگر یا دیوار عمود متصل شوند. در غیر این صورت کلاف قائم در لبه اجرا گردد.
۸. در نمای آجری، آجر نما با آجر پشت هم زمان چیده شود و از ضخامت یکسان برخوردار باشد تا هر رگ روی یک ملات چیده و اتصال مناسب برقرار گردد.
۹. اگر آجر نما پس از احداث آجر پشت چیده شود، باید با تعبیه مفتول فلزی انتظار، داخل ملات پشت کار به فواصل افقی و قائم ۵۰ سانتیمتر، از اتصال دو دیوار اطمینان حاصل شود. در غیر این صورت نبشی کشی و مهار دیوار نما الزامیست.
۱۰. در صورت استفاده از دیوار ۱۰ و ۲۰ سانتی متری در جان پناه ها حداکثر ارتفاع به ترتیب ۵۰ و ۷۰ سانتی متر می باشد. این جان پناه ها باید در فواصل حداکثر ۵ متر از یکدیگر مهار شوند. در صورتی که ارتفاع جان پناه از ۷۰ سانتی متر افزایش پیدا کرد، کلاف قائم باید تا بالای دیوار ادامه یابد و به کلاف افقی در بالای دیوار متصل گردد.
نکات اجرایی و کنترلی وال پست:
1) اجرای بیس پلیت در زیر وروی تیر بتنی و در محل اجرای وال پست، قبل از بتن ریزی سقف.
2) در صورتیکه قبل از بتن ریزی بیس پلیت اجرا نشود ، حتما باید پلیت ها را توسط رول بولت به تیر ها از بالا و پایین، متصل نماییم. به هیچ عنوان نباید برای نصب پلیت ها به جان تیرها، از میخ های فولادی 3 سانتی که توسط دستگاه میخکوب (تفنگ هیلتی) نصب می شوند استفاده کرد.همچنین نمی توان وال پست را مطابق شکل و توسط میلگرد به تیرها متصل کرد.
3) حتما قبل از جوشکاری وال پست ها، ابعاد داخلی ساختمان اندازه گیری شوند تا بعد از دیوارچینی، این مورد دردسر ساز نشود.
4) حداقل پروفیل مصرفی برای وال پست، نبشی 5 میباشد، اما درنهایت می بایست بر اساس نقشه های مصوب و نظر طراح سازه عمل شود.
5) حتما شاغول بودن و همراستایی افقی وال پست ها در هر طبقه باید توسط ریسمان کشی کنترل شود.
6) حتماً جوشکاری وال پست توسط فرد صاحب صلاحیت جوشکاری، انجام شود.
7) موارد مربوط به وال پست، قبلا توسط دستورکار، به مجری یا سازنده ابلاغ شده باشد.
چرا باید دیوارها را نبشی کشی کرد؟
مطابق با آییننامه 2800، لبه آزاد دیوارها باید مهار گردد. به همین دلیل یکی از وظایف مهندس ناظر سازه و معمار، الزام مالک به اجرای نبشی کشی، جهت مهار لبههای آزاد دیوارهای پیرامونی، در بازشوها و در قسمتهایی که دیوار ادامه ندارد و نیز در دیوار جانپناه مهار نمایند. این مورد بهتر است توسط هر دو ناظر در زمان شروع سفتکاری به مالک دستور کار شود.
نحوه صحیح اجرای وال پست
میانقاب های سازه ای و غیر سازه ای و وظیفه ناظر: در ساختمانهایی که مهندس طراح ساختمان، در زمان طراحی سختی دیوار را در محاسبات خود وارد کرده باشد، می توان دیوارها را به ستون و سقف به صورت مستقیم متصل نمود . اما در صورتی که این سختی در محاسبات وارد نشده باشد، مجری اجازه ندارد دیوار را در میانقاب به سازه به صورت مستقیم متصل نماید. جهت جدا کردن دیوار از سازه باید وال پست با فاصله 5 سانتیمتر از ستون اجرا شده و در زمان دیوار چینی، میلگردهای عصایی خم شده، در ارتفاع دیوار و با فاصله 70 سانت از هم به داخل نبشی جوش شوند و این فاصله 5 سانتی نبشی با ستون هم توسط پلاستوفوم پُر شود.
نکات اجرایی و نظارتی نبشی کشی:
- حتماً کنترل شود که نبشی کشی در تمام طبقات، در یک راستا هستند. این کنترل توسط قپان انجام میشود.
- نبشیها حتماً شاغول باشند.
- نبشیهای نصبشده مساحت ساختمان را کم یا زیاد نکرده باشند.
- جوشکاری نبشیها به صفحات اتصال درست کنترل شود.
وظایف کنترلی ناظر معمار و سازه در اجرای وال پست و نبشی کشی: کنترلهای ابعادی وظیفه ناظر معمار میباشد که در این مرحله نیز کنترل اجرای نبشی و وال پست در محل خود و مطابق با مقررات و نقشهها بر عهده ناظر معمار بوده و کنترل نحوه اتصالات وال پستها و نبشیها بر عهده ناظر سازه میباشد. در صورت وجود تخلف، هر یک از ناظران میتواند تخلف موجود مربوط به خود را در قالب گزارش سفتکاری یا یک گزارش تخلف، به مرجع صدور پروانه و سازمان استان ارائه نماید.
وظایف ناظر در صورت عدم اجرای وال پست ونبشی کشی دیوار: دیوارهایی که بدون وال پست بودند خسارات جانی و مالی زیادی به بار آوردند، توصیه میشود مهندسان ناظر درصورتیکه مالک وال پست و نبشی کشی را انجام نداد، برگه پایان کار را مهر و امضا نکنند.
نمونه گزارش ناظر در خصوص وال پست: به اطلاع شهرداری محترم می رساند، مالک ملک به شماره………………..بدون اجرای وال پستها اقدام به دیوار چینی نموده که لازم است شهرداری محترم، مالک را ملزم به اجرای وال پست نماید. در غیر اینصورت استحکام دیوارهای ساختمان مورد تایید اینجانب نمی باشد.
دستورکار مجری به مالک در خصوص اجرای وال پس: مالک محترم ملک به شماره پرونده شهرداری ……….. آقای / خانم . ………. . با توجه به اینکه تمام اکیپهای اجرایی، مستقیما با شما عقد قرارداد نموده و تحت فرمان شما هستند، نسبت به اجرای وال پستها مطابق نقشهه های مصوب نمایید.
فروشگاه اینترنتی کالا خدمات و آموزش عمران صنعت ساختمان
نقد و بررسیها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.